اثر مس نیترات بر برخی شاخص‌های فیزیولوژیک و بیوشیمیایی خون بچه‌تاسماهی شیپ (Acipenser nudiventris)

به ­منظور بررسی تأثیر مس نیترات بر شاخص­های فیزیولوژیک و بیوشمیایی خون تاسماهی شیپ پرورشی، تعداد عدد120 ماهی در 12 آکواریوم با گنجایش 100 لیتر، حاوی محلول مس نیترات در غلظت­های 0، 1، 5 و 10 میلی­گرم در لیتر، قرار گرفتند. ماهیان در ساعت­های 24، 48، 72 و 96 مورد بررسی و نمونه گیری قرار گرفتند. بیشترین درصد تلفات تا 24 ساعت پس از مجاورت در برابر سم به­ترتیب مربوط به غلظت­های 10 (70 درصد) و 5 (50 درصد) و 1 (10 درصد) میلی­گرم در لیتر بود. پس از 24 ساعت همه ماهیان تیمارهای 5 و 10 میلی­گرم در لیتر تلف شدند. ولی در غلظت 1 میلی­گرم در لیتر تا 96 ساعت تقریباً 20 درصد ماهی­ها مقاومت نشان دادند. این در حالی­ بود که در تیمار شاهد تلفاتی مشاهده نشد. در ادامه شاخص های بیوشیمیایی در خون ماهیان بررسی شد. سطح تری­گلیسرید خون تاسماهی شیپ در مجاورت با غلظت 10 میلی­گرم در لیتر مس نیترات در زمان 24 ساعت معادل 7/7 ± 479 میلی­گرم در دسی­لیتر بود و در مقایسه با گروه شاهد (3/69 ± 3/709 میلی­گرم در دسی­لیتر) به­طور معنی­داری کاهش یافت (05/0>P). تیمار 1 میلی­گرم در لیتر مس نیترات سبب کاهش معنی­دار در تری­گلیسرید خون در زمان­های 48، 72 و 96 ساعت در مقایسه با شاهد بود و به­ترتیب معادل 2/4 ± 9/237، 8/0 ± 5/233 و 5/1 ± 226 میلی­گرم در دسی­لیتر بدست آمد. میزان کلسترول در غلظت­های 5 و 10 میلی­گرم در لیتر به­ترتیب معادل 7/7 ± 6/206 و 6/0 ± 3/229 میلی­گرم در دسی­لیتر در زمان 24 ساعت بود که در مقایسه با گروه شاهد و غلظت 1 میلی­گرم در لیتر، به­طور معنی­داری افزایش داشت (05/0>P). اما در غلظت 1 میلی­گرم در لیتر به­ترتیب معادل 4/1 ± 5/81، 1 ± 73 و 6/0 ± 3/69 میلی­گرم در دسی­لیتر در زمان­های 48، 72 و 96 ساعت بود که افزایش معنی­داری (05/0>P) نسبت به گروه شاهد (3/1 ± 9/38 میلی­گرم در دسی­لیتر) داشت. سطوح پروتئین کل در غلظت 1 میلی­گرم در لیتر در زمان­های 48، 72 و 96 ساعت به­ترتیب معادل 1/0 ± 2، 1/0 ± 9/1 و 1/0 ± 9/1 میلی­گرم در دسی­لیتر بود که در مقایسه با شاهد (1/0 ± 1/2 میلی­گرم در دسی­لیتر) کاهش معنی­داری را نشان داد (05/0>P). بر اساس نتایج حاصل، مس نیترات تغییرات معنی­داری بر شاخص­های بیوشیمیایی خون بچه­تاسماهی شیپ داشته و در غلظت­های بالاتر دارای اثرات سمی شدیدی بود.